Þögn er sama og samþykki

Fólk verður að sýna viljann í verki og mæta til að mótmæla þessu hrikalega óréttlæti. Munið að þögn er sama og samþykki en ef við látum í okkur heyra þá fáum við á endanum leiðréttingu á stökkbreyttum gjaldeyrislánum.

Mótmælt vegna bílalána á morgun

Vantar verðmiðana

Það kemur að vísu alls ekki á óvart að þingmenn skuli ekki láta 100 bls. lögfræðiálit breyta sannfæringu sinni sem í flestum tilfellum virðist fylgja flokkslínum. Hvort margir þeirra hafi látið sig hafa að lesa lögfræðiálitin skal hér ósagt látið en það væri mjög fróðlegt að sjá hvað meðfylgjandi reikningar voru háir. Þeir hafa varla verið greiddir í íslenskum krónum.

 

Engin straumhvörf með lögfræðiálitum

FLorida

Nú þegar að hringurinn þrengist um Baldur Guðlaugsson ættum við að hafa hugfast að hann var ekki meðal helstu leikenda í hrunadansinum og örugglega ekki á topp 30 listanum yfir þá sem mesta ábyrgð bera. Sem dæmi um það virðist hann ekki hafa verið með í klúbbi þeirra sem keypt hafa glæsivillur í fyrirheitna landinu ólíkt mörgum öðrum félögum hans úr FLokknum.

Áhugavert verður að fylgjast með því hvort að Íslenska ríkið muni verða stóreigandi í FLorida þegar öll kurl verða komin til grafar og rannsóknarskýrslan krufin til mergjar. Ýmsir atkvæðamiklir einstaklingar virðast hafa horft löngunaraugum í vesturátt, t.d. stórleikarinn sjálfur sem var nánast í guðatölu meðal þjóðarinnar. Einnig þurfa fyrrverandi forstjóri Skeljungs og kona hans, f.v. dómsmálaráðherra ekki að hokra í amalegum vistarverum á 9137 Sloane Street í fyrirheitna landinu. Svo og faðir FLokksformannsins sem búinn er að koma sér þaki yfir höfuðið og síðast en ekki síst erfinginn sjálfur, krónprins Engeyjarættarinnar. Ónefndir eru fjölmargir kvótabraskarar sem FLokkurinn gerði að auðmönnum á kostnað almennings.

 

Þeir Íslendingar sem eru búnir að missa hús sín eða eiga nauðungaruppboð í vændum ættu mögulega að hringja í þessa heiðursmenn til að kanna hvort þeir geti skotið skjólshúsi yfir mannskapinn. Ef það gengur ekki má svo alltaf reyna FL sjálfan, fóstbróður hans eða viðskiptafélaga. Því miður er turninn í Macau víst ekki lengur undir forsjá FLokksmanna og því tilgangslaust að banka þar á dyr. 

Gleymum því bara ekki að það er fiskurinn okkar sem hefur borgað fyrir flest þessi hús með beinum eða óbeinum hætti. Stjórnmálamenn virðast ekki ætla að gera neitt í kvótamálinu þrátt fyrir yfirlýsingar og loforð. Þjóðin á ekki betra skilið meðan almenningur tekur ekki þátt í mótmælum, byltir kerfinu sem arðrændi fólk og krefst nýrrar stjórnarskrár. Þar er lausnin fólgin.

„Baldur staðinn að ósannindum"

Sýningin heldur áfram

Fyrir Alþingi liggur frumvarp um breytingar á kosningalögum þar sem gert er ráð fyrir að flokkarnir leggi fram óraðaða lista í sveitastjórnarkosningunum í vor. 15 nöfn í stafrófsröð eiga að vera á hverjum framboðslista í Reykjavík og kjósendum er ætlað að raða frambjóðendum í þá röð sem þeim hugnast best. Allir kjósendur Sjálfstæðisflokksins fengju þannig í sameiningu að ráða því hvaða oddviti leiddi listann og hverjir skipuðu sæti borgarfulltrúanna.

Þetta hugnast hins vegar Sjálfstæðisflokknum ekki því að með þessu móti færast völd frá flokknum til kjósenda. Búið er að ákveða að Hanna Birna leiði listann og tæplega munu fleiri en 5000 manns kjósa í prófkjörinu (sumir hverjir stuðningsmenn annarra flokka) og þannig fá sárafáir að ráða því hverjir ráða lögum og lofum í Reykjavík næstu 4 árin.

Á Alþingi tala ýmsir hins vegar um að ekki megi flýta sér of mikið í svo mikilvægu máli enda "stutt til kosninga". Það eru hins vegar tæpir 6 mánuðir til kosninga og hvorki fleiri né færri en 3 ríkisstjórnir hafa sett framvarpið í málefnasamninga sína á árinu 2009. Lýðræðisumbætur eru hins vegar nokkuð sem enginn fjórflokkanna hefur raunverulegan áhuga á og reyndar mætti hrósa Sjálfstæðisflokknum fyrir það að vera sá eini þeirra sem veifar ekki merkingarlausum loforðum í þessa átt.

Svo spái ég því að Hanna Birna verði næsti formaður FLokksins, jafnvel fyrr en varir.

18 í prófkjöri Sjálfstæðisflokks

Damage control

Það hlýtur að vera léttir fyrir flokksbræður "gamla góða Villa" að hann skuli fallast á að draga sig í hlé frá sveitastjórnarmálum í Reykjavík. Eftir áralangar slímsetur er hann löngu hættur að greina rétt frá röngu, sannindi frá ósannindum og sérhagsmuni frá sameiginlegum hagsmunum. Varla yrði það FLokknum til framdráttar ef hann færi enn eina ferðina að bera af sér spillingu og mistök sem hægur vandi væri að rifja upp, t.d. hér.

Það verður spennandi að sjá hvar Vilhjálmur Þórmundur dúkkar upp næst því að fátt er ókeypis í þessu lífi og örugglega ekki þessi yfirlýsing heldur. Líklegast er þetta mest spurning um "damage control" - hvar hann gerir minnstan skaða þangað til hann kemst á eftirlaun eftir nokkur ár.

Vilhjálmur ekki í prófkjör

Tími kominn á nýja stjórnarskrá

Enn eina ferðina setur það strik í reikninginn hvað stjórnarskráin okkar er ófullkomin og úr sér gengin. Lögspekingar hafa verið ósammála um það hvort fyrirliggjandi samningar við Breta og Hollendinga brjóti í bága við ákvæði hennar eða ekki. Sökum þess hve margar greinar hennar standast illa tímans tönn er orðin löng hefð fyrir því að túlka hana frjálslega og jafnvel á allt annan veg en orðanna hljóðan segir til um.

Mörg ríki hafa sérstakan stjórnarskrárdómstól til að kveða úr um svo mikilvæg álitamál en hér á landi hefur verið látið nægja að spyrja háskólaprófessora og aðra lögspekinga álits sem oftar en ekki komast að ólíkum niðurstöðum. Það skal engan undra að hvorki Guðrún Erlendsdóttir né Pétur Kr. Hafstein kæri sig um að fá þessa sjóðheitu kartöflu í fangið óforvarandis.

Meira um stóra stjórnarskrármálið í grein eftir mig í Fréttablaðinu í dag á bls. 44. Þar er að vísu fyrir misgáning talað um "blessaða vísitöluna" en á að vera "bless-vísitalan", þ.e. vísitala brottfluttra Íslendinga.

Veita ekki álit um Icesave

Af hverju taka ekki fleiri þátt í áskoruninni?

Það er vissulega umhugsunarvert að 70% þjóðarinnar vilji þjóðaratkvæðagreiðslu en undirskriftirnar séu þó ekki fleiri en 32.500 enn sem komið er. Er ef til vill stór hluti þjóðarinnar gungur sem aldrei setja nafn sitt undir neitt af "prinsippástæðum"? Er fólkið með tölvuólæsi eða engan aðgang að Netinu? Eða hefur fólkið ef til vill enga trú á að forsetinn neiti að undirrita?

Meirihluti vill kjósa um Icesave

Sem betur fer er ekkert eignarhald á Netinu

Það er ánægjulegt að lesa að netnotkun sé mest á Íslandi meðal Evrópubúa. Á Netinu er nefnilega hægt að nálgast upplýsingar sem íslenskir fjölmiðlar kjósa að hafa hljótt um. Hefðbundnum fjölmiðlum er því miður ekki lengur treystandi sökum þess að eignarhald og pólitísk ítök skipta þar öllu máli. Auk þess á máltækið "geymt en ekki gleymt" ágætlega við um Netið og það sem þar leynist.

Tökum sem dæmi nýlegar fyrirspurnir ákveðins hóps fólks til Alþjóða gjaldeyrissjóðsins og þau svör sem fulltrúar hans gáfu, sjá hér. Hér er í raun stórfrétt á ferðinni sem fjölmiðlar kjósa að hafa hljótt um.

Önnur minni frétt sem ekki er hægt að lesa sér til um í "blaði allra landsmanna" varðar breytingar í hluthafahópi Árvakurs, útgáfufyrirtækis Moggans. Ýmsum útgerðarmönnum og öðrum klíkubræðrum var afhentur Mogginn framar almenningshlutafélagi sem einnig gerði tilboð í flakið. Þau fengu 83% söluverðsins að láni frá endurfjármögnuðum ríkisbanka í nafni hlutafélagsins Þórsmerkur. Rekstur Árvakurs mun augljóslega ekki standa undir sér eins og málin hafa þróast og enn og aftur mun þetta endemis lið hlaupa burt frá skuldsettu fyrirtæki án þess að bera á því ábyrgð. Almenningur mun hins vegar þurfa að borga fyrir endurfjármögnun bankans og viðskiptavinir Íslandsbanka líklega fyrir tapið. En þetta er auðvitað ekki talið fréttnæmt í Hádegismóum.

Allt þetta gerist í stjórnartíð ráðvilltrar vinstri stjórnar sem virðist ekki ætla að bera gæfu til að taka neinar réttar ákvarðanir. Við hin sem ekki erum í neinni klíku, munum þurfa að láta þetta yfir okkur ganga aftur og aftur og aftur og aftur og aftur og aftur og

 

Netnotkun mest á Íslandi

Sáttmálinn og grunngildin

Þessi frétt af ógeðfelldum "réttarhöldum" á Spáni vekur upp spurningar um grunngildin og sáttmála þjóðarinnar. Af því tilefni set ég hér inn grein sem ég skrifaði í vikunni. Hún birtist á Smugunni undir nafninu "Ísland - Bútan, framþróun eða stöðnun?"

 

-----------

 

13. nóv. sl. fékk ég birta grein í Smugunni þar sem ég færði rök fyrir því að ekki borgaði sig að slá stjórnlagaþingi á frest líkt og forsætisráðherra hefur nú talað fyrir. Einnig gagnrýndi ég þá aðferð sem tilgreind er í frumvarpi til laga um ráðgefandi stjórnlagaþing, sjá hér.

Þó að ýmsir ráðamenn reyni að tala á bjartsýnum nótum um ástand og horfur í málum þjóðarinnar, hringja margar viðvörunarbjöllur sem fá fólk til að efast um að allt sé með felldu. Alþingi situr fast í umræðu um Icesave og önnur mikilvæg mál hrannast upp án þess að á þeim sé tekið. Lögspekingar tala í mismunandi áttir um ákvæði stjórnarskrárinnar, hvort fyrirliggjandi samningar við Breta og Hollendinga brjóti í bága við ákvæði hennar eða ekki. Löng hefð er fyrir því að túlka ákvæði hennar frjálslega og jafnvel á allt annan veg en orðanna hljóðan segir til um. Mörg vestræn ríki hafa sérstakan stjórnarskrárdómstól til að kveða úr um svo mikilvæg álitamál en hér á landi hefur verið látið nægja að spyrja háskólaprófessora álits sem oftar en ekki komast að ólíkum niðurstöðum.

Fáir mótmæla því að íslensk þjóð stendur á miklum tímamótum. Fyrir liggur að skuldir þjóðarbúsins séu yfir 300% af VLF sem óháðir hagfræðingar hafa sagt vera ávísun á greiðsluþrot. Misskipting auðs hefur sjaldan verið meiri en nú þar sem að afrakstur auðlinda landsins rennur að mestu óskiptur í vasa útvaldra. Um helmingur heimila landsins skuldar hins vegar húsnæðislán sem hafa hækkað langt umfram nokkur eðlileg viðmið og höfuðstólar margra lána hreinlega stökkbreyst sökum gengishruns krónunnar. Landflótti er ekki bara hræðsluáróður heldur staðreynd sem tölur frá Hagstofunni staðfesta. Bless-vísitalan fer hækkandi með hverjum mánuði sem líður.

Stjórnarskráin okkar er jafngömul lýðveldinu en hlutar hennar reyndar mun eldri, enda heimanmundur frá Dönum. Þó svo að sumir (t.d. forseti Íslands) vilji meina að hún hafi ágætlega staðist tímans tönn þá yrði hún seint talin nútímaleg, hvað þá framsækin. Réttindi og skyldur forsetans eru tíundaðar í 30 greinum af 81 en ekki er einu orði minnst á fjölmargt sem skiptir okkur svo miklu máli, t.d. lífsgæði, auðlindir, mengun, fjölmiðla, menningu, sjálfbærni, loftgæði, drykkjarvatn, náttúru og umhverfi. Lítið bólar heldur á mörgum þeim gildum sem nýafstaðinn Þjóðfundur helst dró fram s.s. heiðarleika, virðingu, réttlæti, kærleika og jöfnuð.

„Without a living constitution there is no future“. Þetta sagði María Emilia Casas Baamonde, forseti spænska stjórnarskrárdómstólsins nýlega í viðtali og lýsti stjórnarskránni sem nauðsynlegu tæki til framþróunar. Hún yrði að vera í takt við tímann og mætti því ekki vera eins og heilög kýr sem ekki mætti hrófla við. Að mati Maríu er nú þegar orðið nauðsynlegt að gera gagngerar endurbætur á hinni 31 árs gömlu spænsku stjórnarskrá vegna mikilla þjóðfélagsbreytinga á seinni árum.

En fyrirmyndir að nútímalegri stjórnarskrá má finna víðar en á Vesturlöndum. Varla myndi mörgum Íslendingum detta konungsríkið Bútan í hug þegar leitað er eftir góðu fordæmi. Þetta einangraða land í Himalayafjöllum tók í notkun nýja stjórnarskrá árið 2008 sem er allar athygli verð og sýnir í samanburði hvað sú íslenska er takmörkuð og úr sér gengin. Þar eru t.d. settar miklar skyldur á ríkið að standa vörð um náttúru landsins og vistkerfi, að koma í veg fyrir mengun og tryggja öllum öruggt og heilsusamlegt umhverfi. Einnig er þar að finna óvenjulegri hluti eins og tilvísun til „Vergrar Þjóðarhamingju“ (e. Gross National Happiness) sem er mæling á félagslegum, umhverfislegum og menningarlegum lífsgæðum. Ríkinu ber að móta sér stefnu og markmið með hamingju fólks að leiðarljósi. Þessi sérstaka nálgun hefur reyndar vakið athygli málsmetandi manna á Vesturlöndum eins og nóbelsverðlaunahafans Joseph Stieglitz og Sarkozy Frakklandsforseta svo að ekki er ólíklegt að einhver "þróuð" ríki taki sér þetta til fyrirmyndar.

Konungur Bútan lagði mikla áherslu á að vinna nýrri stjórnarskrá fylgi meðal þjóðarinnar og ferðaðist um öll héruð landsins til að ræða innihald hennar milliliðalaust við fólk. Þannig tók stór hluti þjóðarinnar beinan þátt í mótun hennar og fyrst það var hægt í afskekktu konungsríki í Himalayafjöllum hlýtur það að vera hægt á Íslandi líka. "Ef við horfum upp á Bútan innleiða svo framsækna nýja stjórnarskrá fyrir 21. öldina án þess að gera nokkuð sjálf mun það verða okkur til ævarandi skammar" sagði spænska konan mín sem benti mér á þetta sérstaka frumkvæði þjóðhöfðingjans í Bútan, sjá nánar hér. Þegar þjóðir hætta að setja sér háleit takmörk er næsta víst að hnignun er á næsta leiti.

Viljum við áfram vera eftirbátar annarra þjóða? Ætlum við að fórna meiri tíma í að þrasa um skatta og skuldir án þess að huga að grunngildum þjóðfélagsins, sáttmálanum sem við gerum hvert við annað? Ætlum við að leyfa stjórnmálaflokkunum og hagsmunaaðilum innan þeirra að ráðskast með öll okkar mikilvægustu mál? Ætlum við enn um sinn að horfa upp á alþingismenn tala sig hása langt fram á nótt í tilraun til að sporna við framkvæmdavaldinu? Treystum við Alþingi til að rannsaka sig sjálft? Ætlum við að sætta okkur við að dómarar séu skipaðir á pólitískum forsendum? Hvers vegna í ósköpunum eigum við að líða það að auðlindum landsins sé svo illilega misskipt? Hér á enginn að þurfa að líða skort.

Sigurður Sigurðsson
höfundur er kvikmyndagerðarmaður og situr í stjórn Borgarahreyfingarinnar

Ætluðu að lífláta konu

Allur vindur úr Skallagrími

Það er greinilega töluvert dregið af gamla baráttujaxlinum. Hann segist hlyntur þjóðaratkvæðagreiðslum en bara ekki um þau mál sem varða framtíð þjóðarinnar. Líklega þætti honum í lagi að almenningur fái að kjósa um nýjan þjóðsöng, nafn á nýja tónlistarhúsið eða hvort að byggja eigi nýtt hótel á Þingvöllum.

Ég öfunda ekki formann VG af þeirri stöðu sem hann hefur komið sér í. 

Sum mál henta ekki í þjóðaratkvæðagreiðslu